سازمان جهانی بهداشت دام (OIE - World Organisation for Animal Health) در واقع یک "قانون" به معنای یک سند قانونی الزام‌آور مثل قوانین داخلی یک کشور نیست، بلکه یک سازمان بین‌المللی است که وظیفه اصلی آن بهبود بهداشت دام در سراسر جهان است. این سازمان استانداردهای بین‌المللی، دستورالعمل‌ها و توصیه‌هایی را تدوین و منتشر می‌کند که توسط کشورهای عضو به عنوان مبنایی برای قوانین ملی و سیاست‌های خود در زمینه بهداشت و رفاه حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نقش و اهداف اصلی OIE:

1. شفافیت وضعیت بیماری‌های حیوانی: جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل و انتشار اطلاعات در مورد بیماری‌های حیوانی در سراسر جهان. این به کشورها کمک می‌کند تا از شیوع بیماری‌ها آگاه شوند و اقدامات لازم را انجام دهند.

2. تعیین استانداردهای بین‌المللی: OIE استانداردهای بین‌المللی برای بهداشت دام و بیماری‌های مشترک انسان و دام (زئونوز) را تدوین و منتشر می‌کند. این استانداردها به تجارت ایمن و اخلاقی حیوانات و محصولات حیوانی کمک می‌کنند و خطر انتشار بیماری‌ها را کاهش می‌دهند. این استانداردها شامل موارد زیر هستند:

   • کدهای بهداشت دام زمینی و آبزی: شامل توصیه‌ها و مقررات مربوط به کنترل بیماری‌ها، نظارت، پیشگیری، ریشه‌کنی و همچنین اصول رفاه حیوانات.
   • راهنماهای تشخیص و واکسن‌ها: دستورالعمل‌هایی برای روش‌های تشخیصی و تولید واکسن‌های با کیفیت.

3. تضمین ایمنی تجارت جهانی حیوانات و محصولات حیوانی: با تدوین استانداردهای بهداشتی، OIE به کشورها کمک می‌کند تا تجارت بین‌المللی را به گونه‌ای انجام دهند که خطر انتقال بیماری‌ها به حداقل برسد. این استانداردها اغلب به عنوان مبنای توافق‌نامه‌های تجاری سازمان تجارت جهانی (WTO) عمل می‌کنند.

4. تقویت خدمات دامپزشکی: حمایت از کشورها برای بهبود کیفیت و کارایی خدمات دامپزشکی خود، از جمله آموزش دامپزشکان و ایجاد ظرفیت‌های آزمایشگاهی.

5. ارتقای رفاه حیوانات: OIE فعالانه در زمینه تدوین استانداردهای بین‌المللی رفاه حیوانات نقش دارد. این استانداردها در کدهای زمینی و آبزی آن گنجانده شده‌اند و شامل مواردی مانند حمل و نقل حیوانات، کشتار، و روش‌های نگهداری می‌شوند.

6. رویکرد "یک سلامت" (One Health): OIE به طور فزاینده‌ای بر مفهوم "یک سلامت" تأکید می‌کند که ارتباط تنگاتنگ بین سلامت انسان، سلامت حیوان و سلامت محیط زیست را به رسمیت می‌شناسد. بسیاری از بیماری‌های جدید انسان‌ساز منشأ حیوانی دارند، بنابراین همکاری بین بخش‌های بهداشت انسانی، دامپزشکی و محیط زیست حیاتی است.

به طور خلاصه، OIE یک مرجع بین‌المللی برای بهداشت و رفاه حیوانات است که از طریق تدوین استانداردها و توصیه‌ها به کشورها کمک می‌کند تا بیماری‌های حیوانی را کنترل کرده، تجارت ایمن را تضمین کنند و رفاه حیوانات را ارتقا دهند. این استانداردها به عنوان "قوانین" یا "راهنماهای" عملی برای کشورهای عضو عمل می‌کنند.